Newsletter 2018/08

Magistrala typu Ethernet (cz.2)

Szczegóły

Utworzono: poniedziałek, 20 sierpień 2018 09:32

Magistrala danych typu Ethernet nie była dotychczas stosowana w samochodach. Gdy się pojawiła, jej znaczenie szybko rosło.
Magistrala danych typu Ethernet jest znana od ponad 20 lat. To, że nie była wykorzystywana w technice samochodowej wynikało z następujących ograniczeń:
• nie spełniała wymogów producentów samochodów w zakresie odporności na zakłócenia elektromagnetyczne, tzw. EMI (Electromagnetic Interference). Oznacza to, że zewnętrzne, zmienne pola magnetyczne, mogły zakłócać przesył danych, powodując ich przekłamywanie;
• magistrala ta, przesyłająca dane z prędkością 100 Mb/s, jest również źródłem zakłóceń elektromagnetycznych. Sama jest więc na nie podatna, ale również je emituje. Może to zakłócać przesył sygnałów pomiędzy innymi elementami układów samochodu, a w konsekwencji powodować ich nieprawidłową pracę;
• nie ma możliwości synchronizacji czasu pomiędzy urządzeniami, które wysyłają jednocześnie dane do sieci. Wiele urządzeń wysyła je więc równolegle.
Pierwszym zastosowaniem Ethernetu, o typowym standardzie, oznaczonym jako 100Base-Tx, było wykorzystanie go do aktualizacji oprogramowania sprzętowego samochodowych sterowników połączonych siecią wymiany danych. Połączenie pomiędzy zewnętrznym testerem diagnostycznym lub komputerem (a potem dalej, za pośrednictwem internetu, z zewnętrznym serwerem), odbywało się za pośrednictwem złącza typu RJ45. Ze względu na niewielką odporność magistrali danych typu Ethernet na zakłócenia elektromagnetyczne, możliwa była również diagnostyka, ale tylko w warunkach stacjonarnych. Takie rozwiązania stosowały np. firmy BMW i Hyundai.
Możliwości techniczne magistrali danych typu Ethernet były jednak kuszące dla inżynierów. Według firm Broadcom i Bosch było to:
• połączenie wszystkich urządzeń (węzłów) magistrali danych typu Ethernet z wykorzystaniem tzw. skrętki przewodów;
• zastosowanie małych i kompaktowych złącz, które umożliwi obniżenie kosztu połączeń magistrali do 80%, a redukcję jej masy do 30%.
Magistrale typu Ethernet będą niebawem niezbędne, z powodu wprowadzania do samochodów nowych rozwiązań technicznych. Poznajmy je.
Układy asystujące kierowcy – są to systemy, które pomagają kierowcy bezpiecznie prowadzić samochód. Przykładem jest system kamer umożliwiający obserwację przestrzeni wokół samochodu.
Połączenie sieciowe z samochodami – ta funkcja, określana w języku angielskim jako „connected cars”, umożliwia połączenie pomiędzy siecią wymiany danych samochodu, a np. zewnętrznymi serwerami. Połączenie to może być realizowane za pośrednictwem sieci telefonii komórkowej lub sieci Wi-Fi. Może być wykorzystywane do:
• przesyłania informacji o ruchu drogowym w czasie rzeczywistym;
• łączności;
• transmisji video;
• zdalnej diagnostyki samochodu;
• uaktualnienia oprogramowania sprzętowego sterowników samochodu.
Taką usługę „łączności”, pod nazwą OnStar, oferuje w nowych modelach samochodów firma Opel. Wkrótce podobne usługi zaproponują usługodawcy niezależni od producentów samochodów.
Komunikacja pomiędzy samochodami – ta funkcja, określana w języku angielskim jako „vehicle to vehicle communications”, jest oznaczana skrótem V2V. Umożliwia wymianę informacji pomiędzy samochodami. Dzięki niej jeden samochód zdobywa wiedzę o tym: gdzie się znajdują inne pojazdy, co robią i jakie jest ich położenie względem różnych obiektów. Według amerykańskiej agencji bezpieczeństwa ruchu drogowego (National Highway Traffic Safety Administration, w skrócie NHTSA), takie współdziałanie pomiędzy samochodami umożliwi uniknięcie ok. 79% potencjalnych kolizji.
Rzeczywistość rozszerzona – pod tą nazwą – tłumaczenie angielskiego określenia „augmented reality” – kryje się system, który umożliwia łączenie dwóch światów - rzeczywistego ze światem generowanym komputerowo. Dzięki tej technologii, kierowca może w nietypowy sposób obserwować obiekty na drodze. Gdy będzie się patrzył w kierunku jednego z nich, na szybie przedniej zostanie wyświetlona informacja o odległości do niego. Zmieniając odległość, na którą „patrzy” system (analogicznie jak ogniskową w aparacie fotograficznym), może oglądać obiekty położone w większej odległości. Jeśli wystąpi niebezpieczna sytuacja, kierowca otrzyma graficzną informację, np. w formie strzałki, jaką drogę przejazdu wybrać, aby uniknąć niebezpieczeństwa.
Samochód autonomiczny – nazwa angielska takiego samochodu, to „self-driving vehicle” lub „autonomous vehicle”. To samochód, który jeździ bez udziału kierowcy. Wówczas rola tzw. kierowcy, ogranicza się głównie do wyboru celu podróży – potem będzie on już w zasadzie pasażerem.
Radary, lidary oraz kamery, w które jest wyposażony samochód, monitorują sytuację na drodze. Program, na podstawie analizy, prowadzi samochód do wyznaczonego celu. Setki tysięcy kilometrów jazd testowych takich samochodów wykazały, że te systemy podejmują decyzje dotyczące prowadzenia samochodu szybciej niż człowiek, popełniając jednocześnie znacznie mniej błędów.
Niektóre marki oferują już samochody autonomiczne lub częściowo autonomiczne. Przykładowo te quasi autonomiczne przejmują prowadzenie samochodu tylko wówczas, gdy systemy kontrolne stwierdzą, że prawdopodobnie kierowca nie prowadzi samochodu, bo np. zasłabł. To trwa jednak tylko przez określony czas. Samochód podejmuje próby zwrócenia kierowcy uwagi, że nie prowadzi on samochodu. Jeśli nie reaguje, następuje automatyczne hamowanie samochodu.
Samo pojęcie autonomiczności jest niedookreślone. Przykładowo autopilota Tesli, prekursorce tej kategorii samochodów, producent określa jedynie jako wspomagający kierowcę, a nie całkowicie go zastępujący. W instrukcji obsługi samochodu jest napisane, że „od kierowcy wymaga się, by kontrolował wzrokiem drogę, a ręce trzymał na kierownicy”. Opinię o „autonomiczności” Tesli pogarsza seria wypadków, w śmiertelnych.
Na drodze do wykorzystywania pojazdów autonomicznych stoją obecne przepisy prawne. Ciągle kwestią do rozstrzygnięcia jest, np. odpowiedzialność za wypadki.

Stefan Myszkowski
Pełny artykuł przeczytaja Państwo w wydnaiu nr 7/2018 Auto Moto Serwisu

Jak dobrać filtr oleju?

Szczegóły

Utworzono: piątek, 17 sierpień 2018 10:39

Zdarza się, że osoby niezajmujące się profesjonalną naprawą samochodów dobierają puszkowy filtr oleju do danego pojazdu wyłącznie na podstawie dopasowania gwintu i wizualnej oceny wielkości filtra. Po czym chcą, by taki filtr został zamontowany w ich aucie.

Bardzo wiele puszkowych filtrów oleju ma zbliżone wymiary obudowy i podobne lub wręcz takie same gwinty, ale ich parametry są diametralnie inne. Filtr oleju musi być dobrany do ściśle określonego modelu pojazdu i silnika.
Może się okazać, że w błędnie dobranym filtrze materiał filtracyjny nie będzie zapewniał prawidłowej filtracji, co ma bezpośredni wpływ na wzrost ryzyka uszkodzenia silnika. W zależności od konstrukcji silnika, w filtrach oleju typu spin-on stosowane są zawory zapewniające ochronę silnika. Jeśli w danym pojeździe zostanie zamontowany błędnie dobrany filtr, może okazać się, że nie ma w nim odpowiednich zaworów lub parametry ich pracy są zupełnie inne. Należy pamiętać, że zawory w filtrach oleju są konstruowane tak, by otwierały się przy odpowiednio dobranym do danego silnika ciśnieniu oleju. Należy zawsze sprawdzać zastosowanie danego filtra, korzystając z katalogu jego producenta. Dotyczy to zarówno filtrów puszkowych, jak i wkładów filtra.

Przykładem filtrów oleju o takich samych wymiarach zewnętrznych i takim samym gwincie są filtry FILTRON OP 577 oraz OP 626/4 (oba produkty są dostępne w sieci sprzedaży Inter Cars). Oba filtry, choć wizualnie podobne, różnią się występowaniem zaworu przeciwzwrotnego.
W filtrze oleju mogą znajdować się następujące zawory:
• przeciwzwrotny – najczęściej ma postać gumowej membrany przylegającej do wewnętrznej strony pokrywy filtra puszkowego. Membrana ta przesłania otwory, przez które dostaje się do filtra brudny olej. Zadaniem zaworu przeciwzwrotnego jest zapobieganie wydostawaniu się oleju z filtra po wyłączeniu silnika. Zawór przeciwzwrotny jest potrzebny przy filtrach wkręcanych z boku lub od góry korpusu silnika (jeśli filtr pracuje w pozycji pokrywą do góry, funkcję zaworu z powodzeniem przejmuje grawitacja),
• bezpieczeństwa – ma za zadanie umożliwić przepływ oleju poza warstwą filtrującą, gdy jest ona zapchana. Stosowanie zaworu bezpieczeństwa wynika z faktu, że brudny olej jest dla silnika zawsze lepszy niż jego całkowity brak,
• Eco (Anti-Syphon Valve) – chroni przed spływaniem oleju z filtra po wyłączeniu silnika. Pełni zatem podobną funkcję, co zawór przeciwzwrotny z tą różnicą, że zawór umieszcza się po „czystej stronie” filtra. W efekcie filtr cały czas jest wypełniony olejem – niezależnie od tego, czy silnik pracuje, czy nie. Po uruchomieniu silnika zawór Anti-Syphon Valve znacznie skraca czas suchego tarcia pomiędzy współpracującymi częściami, ponieważ przyczynia się do szybkiego przepływu oleju do silnika.

Bez miski olejowej

Szczegóły

Utworzono: piątek, 17 sierpień 2018 10:21

Firma Nexcel (start-up firmy Castrol) lansująca zewnętrzny zbiornik z olejem silnikowym twierdzi, że dzięki odpowiedniemu zarządzaniu olejem można zmniejszyć emisję CO₂ o 2 gramy na kilometr.

Aktywny system zarządzania olejem silnikowym Nexcel to łatwy do wymiany zbiornik zawierający olej silnikowy, filtr i elektroniczną jednostkę sterującą. Zbiornik oleju można zamontować w dowolnym miejscu w komorze silnika pojazdu. Do tej pory system ten stosuje Aston Martin.
Przeprowadzono badania emisji kilku popularnych silników, m.in. dwulitrowych benzynowych i Diesla. Największą poprawę w emisji CO2 zaobserwowano w przypadku małego, turbodoładowanego silnika benzynowego. Zmniejszenie emisji CO₂ w systemie Nexcel są możliwe dzięki:
• używaniu tego samego środka smarnego przez cały okres eksploatacji silnika można stosować np. mniejsze i bardziej wydajne łożyska (zmniejszenie oporów wewnętrznych silnika),
• zwiększenie szybkości nagrzania silnika. Każdy litr oleju w misce olejowej ma pojemność cieplną równą około 2 kg aluminium lub 4 kg żeliwa, więc usunięcie oleju z silnika przyspiesza jego rozgrzewanie,
• zmniejszenie lepkości oleju. Wydłużenie terminów wymiany oleju spowodowało konieczność stosowania wielu dodatków, które zwiększają lepkość oleju. W systemie Nexcel wymiana oleju trwa 90 sekund i polega na wymianie pojemnika, więc okresy wymiany oleju można skrócić.
Pojemnik Nexcel zawiera olej i filtr o właściwych parametrach dla danego silnika. Pojemnik można zamontować w dowolnym miejscu w komorze silnika pojazdu. Przepływ oleju jest zarządzany przez elektroniczną jednostkę sterującą, która komunikuje się z pojazdem za pośrednictwem standardowej magistrali danych. Pompa elektryczna steruje przepływem oleju między silnikiem a zbiornikiem.
Firma Nexcel przekonuje, że system nie jest drogi, ale wymaga przekonstruowania silników.
Czy znajdzie się producent aut, który na masową skalę wprowadzi pojemnik Nexcel do swoich aut i to w przededniu elektryfikacji napędu?

Sposób na kuny

Szczegóły

Utworzono: środa, 01 sierpień 2018 13:10

W Polsce rośnie populacja kun, które gryzą przewody i materiały wygłuszające komorę silnika. Skuteczną metodą na ich odstraszanie są urządzenia generujące dźwięki o wysokiej częstotliwości lub wysokie napięcie.
Kuny to zwierzęta terytorialne, które zaznaczają swoje terytorium potem wydzielanym z gruczołów umieszczonych na łapach. Jeśli kuna wejdzie pod maskę samochodu, nic się nie dzieje. Problem pojawia się wówczas, gdy samochód pojedzie w inne miejsce i wejdzie do niego inna kuna. Jeśli wyczuje obcy ślad zapachowy, uzna, że inne zwierzę wdarło się na jej terytorium. Kuna będzie starała się usunąć ślady zapachowe intruza, niejako przy okazji przegryzając przewody, czy drapiąc elementy wygłuszenia silnika. Ponadto mieszanka gumowa niektórych przewodów zawiera naturalny składnik. Kuny gryzą te przewody, sądząc, że znajduje się tam pożywienie. Co ciekawe, w rożnych modelach aut kuny gryzą inne przewody.
Jedną z metod walki z kunami jest stosowanie kostek zapachowych. Jak mówi Radosław Rokosz z firmy Norbert Schaub produkującej odstraszacze kun, stosowanie zapachowych kostek toaletowych nie skutkuje. Firma ma w ofercie cztery grupy produktów:
• ochrony chemicznej – krążek zapachowy zawieszany pod maską silnika o trwałości poł roku lub krążki filcowe, które trzeba co miesiąc nasączać specjalnym preparatem chemicznym,
• ochrony mechanicznej – to oploty na rożne przewody (zapłonowe, chłodnicze, sondy lambda). Oplot nacinamy wzdłużnie i zaciskamy na przewodzie chronionym,
• ochrony ultradźwiękowej – emitują dźwięki o zmiennej i wysokiej częstotliwości 25 kHz, niesłyszalne dla ludzi. Urządzenie posiada dwa wodoodporne głośniki piezoelektryczne, które odstraszają kunę z odległości dwóch – trzech metrów. W zależności od wersji urządzenie może mieć własne zasilanie (starcza na dwa lata) lub prąd pobiera z akumulatora pojazdu.
Urządzenie z własnym zasilaniem to świetne rozwiązanie w nowoczesnych samochodach z rozbudowaną elektroniką. Nie wymaga podłączenia do systemu auta, dzięki czemu odpada problem z rozładowanym akumulatorem czy pojawianiem się komunikatów serwisowych. Urządzenie montujemy na listwie podszybowej w komorze silnika, by dźwięk odbijał się od ścianek komory silnikowej,
• ochrony ultradźwiękowej i wysokonapięciowej – oprócz ultradźwięków dodatkowo razi kunę wysokim napięciem. Urządzenie ma również dwa głośniki piezoelektryczne wysyłające ultradźwięki i jest zasilane bateriami guzikowymi (starczają na 1,5 roku). Ochronę wysokonapięciową stanowi sześć płytek umieszczonych w komorze silnika połączonych przewodem elektrycznym z emiterem dźwięku. Po dotknięciu płytek przez kunę generowane jest napięcie 300 V, ale o małym natężeniu prądu. Kuna jest odstraszona, ale urządzenie nie zabija zwierzęcia.

Szczegółową procedurę opisujemy w wydaniu 5/2018 „Auto Moto Serwisu”

PassThru krok po kroku – Mercedes-Benz

Szczegóły

Utworzono: środa, 01 sierpień 2018 12:51

W kolejnym wydaniu „Auto Moto Serwisu” przedstawimy szczegółowo procedurę diagnozowania i przeprogramowywania sterowników w pojazdach koncernu Daimler.

Program jest przyjazny dla użytkownika, ale nieco bardziej kosztowny niż u innych producentów. Procedura pierwszej rejestracji jest łatwa i przebiega bez najmniejszych problemów, ale jest opisana w językach obcych (angielski, niemiecki, hiszpański, włoski i francuski). Oprogramowanie diagnostyczne Mercedesa – Xentry Diagnostics Pass Thru EU – umożliwia diagnozowanie pojazdu, natomiast przeprogramowanie sterowników wymaga dodatkowych zabiegów i dodatkowych płatności. W sprawie uzyskania hasła dostępu w celu programowania sterowników, trzeba zgłosić się do przedstawiciela Mercedes-Benz Polska.
Po złożeniu zamówienia oprogramowanie Xentry otrzymujemy na płycie Blu-Ray pocztą tradycyjną. Zapis w formacie Blu-Ray cechuje się dużą pojemnością, większą od formatu DVD. Żeby odczytać taką płytę, należy posiadać czytnik formatu Blu-Ray, który umożliwi zainstalowanie programu na komputerze. Odtwarzacz DVD nie czyta formatu Blu-Ray. Tak więc przystępując do diagnozowania pojazdów Mercedesa, być może trzeba zakupić dodatkowo czytnik Blu-Ray.
W naszym przypadku diagnozowany samochód marki Mercedes-Benz połączyliśmy przewodowo przez złącze diagnostyczne ODB z modułem Bosch KTS 590, który również przewodem połączyliśmy z urządzeniem Bosch DCU 220 (zastępuje komputer) mającym dostęp do internetu. Korzystaliśmy też z ładowarki Bosch BAT 690 zasilającej pojazd.

Cztery błędy mechanika, które niszczą sprzęgło

Szczegóły

Utworzono: środa, 01 sierpień 2018 12:37

Prawidłowo zamontowana tarcza sprzęgła będzie służyć nawet przez 200 tysięcy kilometrów, ale czasem drobny błąd mechanika może spowodować, że klient wróci z reklamacją już po kilku tygodniach. Valeo wyodrębniło cztery najczęstsze błędy.

Zabójcza kropla
Już kilka kropli substancji ropopochodnych w płynie hamulcowym może spowodować degradację uszczelnień łożyska oporowego i w rezultacie jego zatarcie. W jaki sposób płyn hamulcowy może zostać tak zanieczyszczony? – Wystarczy, że mechanik użyje brudnej strzykawki lub nalewaka, którego wykorzystał, np. do uzupełnienia oleju. Taki drobny błąd oznacza nie tylko konieczność wymiany łożyska oporowego, lecz także płukania całego układu, bo zanieczyszczenia mogą pozostać w pompce sprzęgła. W czarnym scenariuszu mogą także spuchnąć elastyczne przewody hamulcowe, które trzeba będzie wymienić – przestrzega Roman Wierzbowski, manager działu Powertrain Valeo Service Eastern Europe.
Nie tylko zanieczyszczenie płynu jest błędem. Liczy się także to, czy został zastosowany właściwy płyn o specyfikacji zalecanej przez producenta pojazdu.

Odpowietrzenie
Układ hydrauliczny trzeba odpowietrzyć. Robienie tego w sposób analogiczny do układu hamulcowego („pompuj pedałem i trzymaj”) wytwarza zbyt duże ciśnienie w układzie hydraulicznym sprzęgła, co wymusza zbyt duży zakres ruchu łożyska wyciskowego. – Należy powoli wcisnąć pedał sprzęgła i puścić. Odkręcić odpowietrznik, odczekać 15 sekund i powtórzyć jeden cykl wciśnięcia i puszczenia pedału – doradza Roman Wierzbowski.

Tylko na podnośniku
Podstawowym narzędziem stosowanym przy wymianie sprzęgła jest podnośnik, na którym oparta jest skrzynia biegów po rozłączeniu jej z silnikiem. – Pójście na skróty, trzymanie skrzyni biegów w rękach i montaż na siłę poprzez dociąganie śrub łączących prowadzi do uszkodzenia tarczy sprzęgła – wkrótce pojawią się wibracje i szarpanie. W przypadku zestawu K4P, czyli tarczy sprzęgła z tłumikami drgań skrętnych i sztywnym kołem zamachowym, uszkodzenie tarczy sprzęgła powoduje brak tłumienia drgań generowanych przez silnik – wskazuje Roman Wierzbowski. Dla uniknięcia takiego problemu niektóre zestawy sprzęgła Valeo wyposażono w specjalne narzędzia centrujące, z których warto korzystać.

Właściwa strona
Tarcza sprzęgła musi być zamontowana tak, by właściwą stroną przylegała do koła zamachowego silnika. Informuje o tym napis w języku angielskim, niemieckim i włoskim. Choć, jak przestrzega Roman Wierzbowski, zdarza się, że mechanik nie zwróci na to uwagi, zamontuje odwrotnie, a gdy klient wróci do warsztatu z pretensją, tarcza zostaje zareklamowana przez warsztat w ramach gwarancji. Niestety, gwarancja większości producentów nie obejmuje części nieprawidłowo zamontowanych w pojeździe.

Świecąca podsufitka

Szczegóły

Utworzono: środa, 01 sierpień 2018 12:36

Toyota stworzyła świecącą tkaninę do wykończenia wnętrza samochodów, np. podsufitki lub wewnętrznej strony drzwi. Materiał jest utkany z optycznego włókna, które emituje światło w dowolnie wybranym kolorze. Źródłem światła są małe diody LED w podstawowych kolorach – czerwonym, zielonym i niebieskim, a kolor światła może być zmieniany według upodobań pasażerów. Toyota opracowała specjalną maszynę tkacką do produkcji tej świecącej tkaniny, która naciąga włókna optyczne i splata je z nićmi.