We współczesnych samochodach sprawny i naładowany akumulator odgrywa coraz większą rolę. Bez prądu auto nie pojedzie. Poniżej wyjaśniamy kilka problemów związanych z akumulatorami.

Czy można naładować akumulator w temperaturze otoczenia 2–4°C?
Akumulator w stanie spoczynku (i znajdujący się w nim elektrolit) osiąga taką samą temperaturę, jak miejsce jego przechowywania. Wraz ze spadkiem temperatury wzrasta rezystancja wewnętrzna i odwrotnie wraz z jej wzrostem spada opor w przyjmowaniu ładunku elektrycznego. Dlatego zaleca się, aby ładowanie akumulatora z zewnętrznych źródeł prądu (prostownik, elektroniczna ładowarka) odbywało się w zakresie temperatur od powyżej 0°C do 20°C.

Jak najlepiej ładować akumulator typu AGM w autach z systemem start-stop z rekuperacją energii?
W tym wypadku najważniejsze jest zapoznanie się z instrukcją pojazdu, w której jest wyraźnie opisane, w jaki sposób należy podpiąć bezpiecznie zewnętrzne źródło prądu. Przeważnie jednak spotyka się dwa rozwiązania:
• podłączamy się do specjalnych wyprowadzeń znajdujących się pod maską, gdy akumulator znajduje się w przestrzeni kabinowej lub pasażerskiej. Jednak zwiększa to opor w przyjmowaniu ładunku,
• podłączamy się do specjalnego trzpienia wychodzącego z klemy minusowej (gdzie znajduje się BMS), a plusem bezpośrednio do bieguna.
Zaleca się, aby przy akumulatorach AGM stosować ładowarki elektroniczne z możliwym wyborem charakterystyki ładowania. Naładują one akumulator w sposób bezpieczny. Dopuszczalne jest także ładowanie tradycyjnymi prostownikami, ale wymaga to bieżącego kontrolowania prądu ładowania, czasu oraz temperatury akumulatora.

Jaki typ akumulatora należy stosować do pojazdów z systemem start-stop?
Obecnie większość nowo produkowanych pojazdów jest wyposażona w system start-stop, w którym rola akumulatora jest kluczowa dla poprawnego funkcjonowania. Wyróżnia się dwa rodzaje tych systemów: podstawowy i zaawansowany. W podstawowym, podczas postoju, na wyłączonym silniku to właśnie akumulator stanowi jedyne źródło energii, ale tylko tak długo, jak jego poziom naładowania nie spadnie poniżej określonego minimum, które automatycznie wymusza uruchomienie silnika i doładowanie akumulatora z alternatora. Z kolei w zaawansowanym systemie, akumulator wspomaga szereg dodatkowych funkcji, między innymi rekuperację (odzyskiwanie energii z drogi hamowania) oraz inne systemy oszczędzające paliwo (Passive Boost, Sailing/Coasting). Wzrost znaczenia akumulatora w pojazdach wyposażonych w systemy start-stop wymusza stosowanie specjalnie dedykowanych do tego akumulatorów w technologii EFB (o grubszych i wzmocnionych płytach) do pojazdów z podstawowym systemem start-stop, oraz w technologii AGM (z elektrolitem całkowicie wchłoniętym przez włókninę szklaną) w systemach zaawansowanych.
Niedozwolone jest zamontowanie akumulatora konwencjonalnego w pojazdach z systemem start-stop, ponieważ prowadzi to do jego wcześniejszego zużycia już po kilku miesiącach. Warto zaznaczyć, że akumulatory w technologii EFB oraz AGM to także doskonała alternatywa dla tradycyjnych akumulatorów w pojazdach konwencjonalnych o wyższym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, szczególnie w przypadku dodatkowych odbiorników i z zaawansowanymi systemami bezpieczeństwa i komfortu lub będących w intensywnym użytkowaniu miejskim.

Czy to prawda, że podczas ładowania „zamkniętych”, bezobsługowych akumulatorów wydziela się gaz, który jest wybuchowy?
Obecnie większość akumulatorów na rynku stanowią akumulatory bezobsługowe i do tego także hermetycznie zamknięte. W takich akumulatorach konsumpcja wody została zredukowana do absolutnego minimum, głownie poprzez zastosowanie odpowiednich dodatków, np. wapnia (Ca) oraz systemów redystrybucji gazów wewnątrz akumulatora, np. pokrywy labiryntowe. Takie rozwiązania eliminują konieczność uzupełniania wody podczas eksploatacji akumulatora i dlatego także został ograniczony dostęp użytkownika do jego wnętrza. Przy prawidłowej eksploatacji wewnętrzy balans gazowy jest zachowany. Natomiast w sytuacji ładowania akumulatora zbyt wysokim prądem, szczególnie przez dłuższy czas (uszkodzony alternator, nieprawidłowo dobrane paramenty ładownia na prostowniku), może pojawić się nadmierne gazowanie wewnątrz akumulatora, które jest odprowadzane na zewnątrz poprzez otwory centralnego odgazowania. Mieszanka gazów zawiera m.in. wodór i tlen, dlatego właśnie zalecane są środki szczególnej ostrożności przy ładowaniu, montażu i eksploatacji akumulatora.

Jak prawidłowo naładować akumulator?
Należy pamiętać, że akumulator pracuje w symbiozie z alternatorem, rozrusznikiem oraz instalacją elektryczną, a poszczególne elementy na siebie wpływają. Każde niedomaganie ze strony jednego z nich ma zdecydowany wpływ na pozostałe. Największym i najpowszechniejszym problemem związanym z niedoładowanym akumulatorem jest problem z uruchomieniem silnika, czyli z tzw. rozruchem. W przypadku pojazdów wyposażonych w system start-stop oznacza to także trudności z prawidłowym funkcjonowaniem, czyli nie następuje (lub następuje bardzo sporadycznie) unieruchomienie pracy silnika. Dodatkowo rozładowany akumulator powoduje w starszych konstrukcjach przegrzewanie alternatora z powodu większego oporu w przyjęciu ładunku elektrycznego przez akumulator. Kolejne problemy z niedoładowanym akumulatorem dotyczą również kwestii związanych z szeroko rozumianą elektroniką pojazdu i podzespołami od niej zależnymi, co znajduje odzwierciedlenie w postaci błędów wymagających „skasowania”. Jeżeli zachodzi konieczność doładowania akumulatora, należy postępować zgodnie nie tylko z instrukcją producenta prostownika/ładowarki, ale przede wszystkim z instrukcją producenta pojazdu – tylko wtedy będziemy w stanie wybrać odpowiedni i bezpieczny zarówno dla nas, jak i naszego pojazdu sposób ładowania akumulatora. Z obecnego punktu widzenia nie ma konieczności demontażu akumulatora z pojazdu celem jego ładowania. Możliwe są następujące warianty:
• Ładowanie akumulatora poza pojazdem:
Należy odłączyć akumulator z instalacji elektrycznej pojazdu (najpierw biegun ujemny, następnie dodatni), dokonać jego demontażu, wyjąć z pojazdu i ładować w pomieszczeniu, w którym zapewniona jest odpowiednia wentylacja i warunki bezpieczeństwa. Taki sposób ładowania stosowany jest w pojazdach stosunkowo starszych, gdzie demontaż akumulatora nie ma wpływu na ewentualną utratę danych z komputera pokładowego lub radia.
• Ładowanie akumulatora w pojeździe:
a) Ładowanie w pojeździe z wypiętym od instalacji elektrycznej akumulatorem (spotykane w starszych konstrukcjach, aby wyeliminować ryzyko przepięć), wcześniej odłączymy („wypniemy”) akumulator z instalacji elektrycznej.
b) Ładowanie w pojeździe z podpiętym do instalacji akumulatorem. Tu ważne jest, aby zapłon był wyłączony przez cały okres ładowania. Dopuszczalne jest ładowanie zarówno prostownikiem konwencjonalnym, jak również elektronicznym (który obecnie należy do najczęściej stosowanych).
W punktach a) oraz b) zaleca się pozostawienie otwartej pokrywy silnika/bagażnika pojazdu w czasie ładowania oraz zapewnienie odpowiedniej wentylacji i warunków bezpieczeństwa.
Przy akumulatorach „korkowych” należy dodatkowo odkręcić korki na okres ładownia. Akumulatory „korkowe” mogą być spotykane tylko pod maską pojazdu, natomiast w przestrzeni bagażowej i pasażerskiej nie są montowane ze względów bezpieczeństwa. Ładowanie w pojeździe eliminuje wysiłek związany z demontażem akumulatora, jego transportem do innego pomieszczenia i stanowi idealne rozwiązanie dla osób posiadających garaż lub miejsce parkingowe. Najważniejsze w tym wypadku jest jednak zapoznanie się z instrukcją pojazdu, w której jest wyraźnie opisane, w jaki sposób należy podpiąć bezpiecznie zewnętrzne źródło prądu. Spotyka się bowiem pojazdy, w których:
• podłączamy się bezpośrednio do klem znajdujących się na biegunach akumulatora,
• podłączamy się bezpośrednio do klemy plusowej i drugi kabel na masę,
• podłączamy się do specjalnych wyprowadzeń znajdujących się pod maską (gdy akumulator jest w przestrzeni kabinowej lub pasażerskiej),
• podłączamy się do specjalnego trzpienia wychodzącego z klemy minusowej (gdzie znajduje się BMS) i plus bezpośrednio do bieguna.

 

Opracowano na podstawie materiałów Clarios