Opisane procedury wymiany oleju w automatycznych skrzyniach biegów dotyczą przekładni skonfigurowanych z najbardziej popularnymi modelami Volvo. Przedstawione czynności serwisowe obejmują zakresem zarówno automaty konstrukcji klasycznej (TF-80SC, 4T6SE, AW55-50), jak i wariant przekładni dwusprzęgłowej typu 6 DCT 450.

Podczas wykonywania obsługi serwisowej skrzyni automatycznej należy bezwzględnie stosować się do zaleceń producenta przekładni. Zignorowanie środków bezpieczeństwa oraz niezastosowanie się do wskazówek może spowodować poważne uszkodzenie skrzyni. Należy zadbać o odpowiednią odzież ochronną, w skład której powinny wejść okulary wraz z rękawicami. Olej spuszczany z przekładni jest gorący, istnieje ryzyko oparzenia poszczególnych części ciała. W celu ochrony podzespołów elektronicznych przekładni, takich jak sterowniki mechatroniczne, serwisowanie skrzyni należy przeprowadzać po wstępnym rozładowaniu ładunku elektrostatycznego. Środki ostrożności mające uniemożliwić uszkodzenie mechatroniki przypadkowym przepływem ładunku elektrostatycznego są ważne z uwagi na demontaż miski olejowej przekładni (podczas wymiany filtra i uszczelki) i potencjalnie bliski kontakt z modułem mechatronicznym lub stykami komponentów elektronicznych. Bezwzględnie nie należy uruchamiać silnika, gdy przekładnia automatyczna nie jest napełniona wymaganą ilością oleju. Jeśli zajdzie potrzeba usunięcia zabrudzeń, należy zastosować czyste szmatki o jednolitej strukturze uniemożliwiającej pozostawianie strzępów lub fragmentów włókien na oczyszczanych powierzchniach. Do napełnienia przekładni automatycznej używać oleju zgodnego ze specyfikacją producenta skrzyni i wlewać go w ilościach zdeklarowanych przez wytwórcę skrzyni. Ilości napełniania podane w opracowaniu mają charakter orientacyjny i powinny być dokładnie zweryfikowane z danymi producenta przekładni automatycznej. Przed wymianą oleju, jak i po jej wykonaniu, warto przeprowadzić jazdę próbną celem zweryfikowania wpływu serwisu olejowego na pracę skrzyni automatycznej oraz aby wyeliminować potencjalne wycieki oleju. Za każdym razem należy przeprowadzić analizę organoleptyczną spuszczonego z przekładni oleju, weryfikując jakość i czystość oleju. Jeśli spuszczony olej ma charakterystyczny zapach spalenizny lub są w nim ślady opiłków bądź innych emulsji, to przekładnia nie pracuje prawidłowo i może być poważnie uszkodzona. Należy poinformować właściciela pojazdu o potencjalnej awarii skrzyni, gdyż wymiana oleju nie przyniesie zamierzonego efektu.
Przyrządy, narzędzia i materiały eksploatacyjne Procedura wymiany oleju, jak i kontrola jego poziomu w automatycznych przekładniach wymagają stałego monitorowania temperatury oleju oraz resetu licznika wymian oleju. Warsztat musi mieć dostęp do testera diagnostycznego pozwalającego na odczyt tego parametru ze sterownika przekładni automatycznej oraz umożliwiającego skasowanie licznika wymian oleju w skrzyni automatycznej dla przekładni typu: TF-80SC, 4T6SE, AW55-50. Większość testerów dostępnych na rynku, takich jak KTS firmy Bosch, CDIF, Texa, czy Delphi, realizuje funkcję komunikacji ze sterownikiem skrzyni automatycznej, umożliwiając podgląd temperatury oleju, jak również prędkości obrotowej wałka wejściowego/wyjściowego, stanu położenia dźwigni wyboru jazdy oraz statusu aktywnych trybów pracy przekładni. Podczas kontroli lub wymiany oleju skrzynia automatyczna i silnik nie mogą pracować w trybach awaryjnych. Napełnianie przekładni automatycznej najwygodniej jest realizować przy pomocy zbiornika i pompki olejowej, gdyż otwory wlewowe lub rurki bagnetów posiadają niewielkie średnice.

Procedura wymiany oleju w skrzyni typu TF-80SC
Automatyczna skrzynia biegów o oznaczeniu TF-80SC to japońska konstrukcja koncernu Aisin. Przekładnia ta jest klasycznym automatem o sześciu przełożeniach. Producent zabezpieczył przekładnię w system monitorujący temperaturę oleju przekładniowego, i gdy dojdzie do przekroczenia granicznego pułapu temperatury pracy oleju w skrzyni, sterownik przekładni rejestruje takie zdarzenie. Jeżeli zostanie przekroczona określona liczba „przegrzań oleju”, na wyświetlaczu wielofunkcyjnym zostaje aktywowana kontrolka informująca o konieczności wymiany oleju w przekładni. Producent zaleca również dynamiczną wymianę oleju w skrzyni TF-80SC przy uwzględnieniu cięższych warunków pracy przekładni i przekroczeniu limitu przebiegu pomiędzy wymianami oleju (60–80 tys. km). Filtr oleju zabudowany jest wewnątrz skrzyni i jest wymieniany podczas jej remontu.

Mariusz Leśniewski
Pełny artykuł przeczytają Państwo w wydaniu 1/2020 „Auto Moto Serwisu”