Właściciel każdego warsztatu samochodowego powinien wiedzieć, że obowiązkiem przedsiębiorcy świadczącego usługi lub oferującego towary w obrocie konsumenckim jest stosowanie się do przepisów określających prawa konsumentów. Skutki braku przestrzegania praw konsumentów mogą być dla warsztatu samochodowego poważne – od strat wizerunkowych, po wysokie kary pieniężne. Wśród aktów prawnych mających znaczenie dla ochrony konsumentów w Polsce jest Kodeks cywilny, a szczególnie część dotycząca gwarancji.

Szczególną rolę odgrywa Kodeks cywilny, ponieważ opisano w nim ogólne zasady zawierania i wykonania umów, w tym umów sprzedaży (art. 535–555). Dokładnie określono również zasady reklamowania usług przez konsumentów, tj. odpowiedzialność warsztatu za towar z tytułu rękojmi oraz gwarancji (art. 556–581). Drugim istotnym aktem prawnym jest ustawa o prawach konsumenta, która określa obowiązki przedsiębiorców przy umowach zawieranych na odległość oraz poza warsztatem. Zawarto w niej uprawnienia konsumenta związane z powyższymi umowami, w szczególności zaś zasady, na jakich przysługuje mu prawo do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy zawartej poza warsztatem, bądź na odległość. Ważne przepisy znajdują się również w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, określającej niedozwolone sposoby zniekształcania decyzji handlowych konsumentów. Przedsiębiorca musi także zdawać sobie sprawę, jakie skutki grożą mu za stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Każda umowa w obrocie konsumenckim jest zawierana przez co najmniej dwie strony, które dążą do dwóch odmiennych celów. Jedną jest konsument – podmiot nieprofesjonalny, uznawany za słabszą stronę stosunku umownego i objęty szczególną ochroną prawną. Drugą natomiast jest przedsiębiorca – podmiot profesjonalny, którego powinny cechować: staranność zawodowa, rzetelność i uczciwość w podejmowaniu czynności względem konsumenta. Oba podmioty łączy wspólna umowa, ale dzieli odmienny interes. Konsument dąży bowiem do tego, aby zapłacić za usługę lub towar konsumpcyjny jak najniższą cenę, z kolei przedsiębiorca chce osiągnąć jak najwyższy zysk. Należy wyważyć interesy i tak skonstruować umowę, aby potrzeby obydwu stron zostały zaspokojone.

Gwarancja to – obok rękojmi – podstawa złożenia reklamacji przez klienta na usługi wykonane przez mechanika. Jest to dobrowolne oświadczenie dotyczące jakości towaru złożone przez przedsiębiorcę, czyli gwaranta. Treść gwarancji powinna być sformułowana w sposób jasny i zrozumiały. Gwarancja wskazuje obowiązki gwaranta i uprawnienia konsumenta w przypadku, gdy sprzedany towar nie ma właściwości określonych w oświadczeniu gwarancyjnym. Warto pamiętać, że obietnice złożone w reklamie są traktowane na równi z tymi zawartymi w oświadczeniu gwarancyjnym.

Ważne:
Gwarantem może być producent samochodu, importer, dystrybutor lub sprzedawca samochodów, a także mechanik czy warsztat samochodowy. Czas gwarancji zależy od woli gwaranta. Jeżeli w oświadczeniu gwarancyjnym nie określono okresu ochrony, przyjmuje się, że wynosi on dwa lata.
Jeżeli gwarant wymienił wadliwy produkt na nowy lub dokonał istotnych napraw, termin gwarancji biegnie od nowa od momentu dostarczenia klientowi wymienionej lub naprawionej rzeczy. W przypadku wymiany pojedynczej części należącej do reklamowanego towaru czas gwarancji biegnie od nowa w odniesieniu do tej części. W innych przypadkach, np. reklamacja w zakresie wymiany lub naprawy nie została uznana przez gwaranta albo naprawa nie była istotna, bądź konsument żądał od gwaranta działań innych niż wymiana i naprawa – okres trwania gwarancji wydłuża się o czas, przez który konsument nie mógł korzystać z towaru w związku ze złożoną reklamacją.

Przemysław Gogojewicz
Pełny artykuł został opublikowany w wydaniu nr 3/2016 „Auto Moto Serwisu”